Türklerin eski zamanlarındaki inançlarını ve efsanelerini anlatan destanları vardı. Bu destanlar, Türk kültürüne ait Tanrıları ve Kahramanlarının hikayelerini anlatıyor.
Tanrılar
Türkler genellikle Tengri olduğu inancında bulunan, yüksek ya da tanrısal güçleri olan bir varlık inanmaktalar.
Çok tanrılı inanç olan Türklerin kültüründe, Tanrılar birbirleriyle çelişen, fakat desteği arasında birbiriyle uyum içerisindeki güçler olarak vardır:
- Umay-İyemtanrı – Kötülük ve kötü niyeti temsil eden kötü güç.
- Tengri – Yüzeysel erkek ve güzel, şanslı Tanrı.
- Şenun Hanga – Sağlık, zenginlik ve huzur Tanrısı.
- Tängri Kantä – Kötülük ve belaların Tanrısı.
- Erlik – Ölüm Tanrısı.
Kahramanlar
Türk efsanelerinde çoğu Tanrıların birer gücü olarak anlatılan kahramanlar da vardır. Türklerin destanlarında özel insanların kahramanlık özellikleri de gösterilmektedir. Örnek olarak, Türk kültüründeki en tanınmış kahramanlar:
- Ergenekon – Tengri’nin kurtarıcısı ve güçlü karakter.
- Jonay – İnanç ve sadakatle karakterize edilmiş kahraman.
- Ağaçaltı – Türk kültüründe özgürlük sembolü.
- Kül Tigin – Mertlik ve cesaret sembolü.
Türk mitolojisi, Türk kültürünün güçlü temelini oluşturmaktadır. Aynı zamanda, kültürün umut, güven ve inançla desteklenmesi için kahramanların özelliklerini de anlatmaktadır.
Türk mitolojisi, Türk kültürünün önemli bir parçasıdır. Türklerin mitolojik kahramanları ve tanrıları, kahramanlık destanları, mitolojik hikayeler ve Türk töresini özetler.
Türk mitolojisinde en önemli tanrı, Oğuz Han’ın babası Tengir han’dır. Gökyüzü Tanrısı Ulu Tanrı’nın torunudur. Oğuz Han’ın sekiz oğlu, eski Türk tanrıları olarak kabul edilmektedir. Toprak tanrısı Ay Ata’nın oğlu Tyr’yi, sıcaklık ve sevinç tanrısı Kırat’ı ve karanlık tanrısı İrimiş-Kör’ü içeren Asena olarak bilinen sekiz oğlu vardır.
Türk mitolojisinde, Oğuz Han tarafından Fırat’a bırakılan dört büyük kahraman bulunur. Bunlar Ergenekon Kaptanı, Oğuz Kağan, Wolf Kağan ve Gök Tengri’dir. Ergenekon Kaptan’ın kahramanlık destanları, Türk töresi konusundaki önemli yeri vardır. Kahramanların inançlarını yansıtan bu destanlarda, kahramanların Türk şamanizm inançlarını takip ettiği ve Türklerin kahramanlık seviyesini tuttuğu gösterilmektedir.
Türk mitolojisinde kahramanların da önemi vardır. Oğuz Han’ın oğullarından biri olan Alpamysh, bir Türk Şövalyesi idi; onun kahramanlık hikayeleri Türkler arasında yaygındır. Daha sonra, Alpamysh’in çocuklarından Köroğlu, kahramanlık simgesi haline gelmiştir.
Türk mitolojisi, sonraki nesillere kahramanlık, cesaret ve adalet öğretmeyi amaçlayan öğretiler arasındadır. Günümüz Türkleri bu mitolojiden ilham alarak güçlerini ve kahramanlıklarını geliştirmeye çalışmaktadırlar.