Türk Halk İnançlarında, tarih boyunca insanların sayısız efsane, masal ve gösteri ile beslendikleri peri, cin ve benzeri varlıklar vardı. Her bölgede kendine has mitolojik varlıkların olduğu ve köylerin düzeninin bu varlıkların hikayeleri ile etkin bir biçimde pekiştirildiği görülmektedir.
Periler
Periler; insanlık tarihinde sihir, sihire tekabül eden güçler ötesine geçen, insandan çok üst bir varlık olarak algılanmıştır. Periler; Türk halkı tarafından toprağın altında yaşayan güçlü varlıklar olarak kabul edilmiştir. Türk halk inanışında, periler her türlü madde ve yaşamın içinde mevcuttur, masallar ve efsanelerin kahramanlarıdır.
Cinler
Cinler de Türk halk inançlarında oldukça önemli bir yere sahiptir. Onların hakkında o kadar çok masal ve efsane anlatılır ki, doğru olanı ayırt etmek çoğunlukla imkansızdır. Halkın arasında, cinlerin hayat verdiği, her çeşit madde üreten, özellikle iyiliğin simgesi olan hep yardımsever olan varlıklar olarak anlatılır.
Benzeri Varlıklar
Türk toplumunda masallara yakışır, mitolojik varlıklar vardır. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
- Demirbaşlar: Yerin derinliklerinde yaşayan kötülüğün ve zararlı etkilerin simgesi olan varlıklar.
- Hıdırlar:Toprağın altında yaşayan gizemli nitelikte kayıp varlıklar.
- Şamanlar: Toprağa, havaya, denize ve ateşe bağlı olarak toprağın altında yaşayan varlıklar.
Türk halkları, inançlarında insanların acılarını hafifletmek ve onların güçlerini artırmak için bu farklı varlıklardan fayda sağlamayı ummuşlardır.
Türkiye’de periler, cinler ve benzeri varlıklar onbinlerce yıldır insanların hayatında önemli bir yer edinmişlerdir. Bunlar; özellikle yerleşik hayatın başladığı Anadolu’da yaşamışlar İslami motifler, akımlar, kültürler, etnik unsurlar ve içerdiği varoluşsal anlamlarla, çok katmanlı çeşitli İslami kültürler kalıntılarının çeşitli boyutlarıyla özdeşleşmişlerdir.
Türk halkının inançlarında periler, cinler ve diğer mitolojik varlıklar lahut ve lahutın melekleri olarak tanımlanmaktadır. Bu konudaki inançlar, insanla cinlerin bir arayışından meydana gelmektedir. Periler ve cinlerin haşmeti hayatımızın her alanında kendini göstermektedir. Kimi zaman doğaüstü gücümüzün kaynaklarına atıfta bulunan bu yaratıklar, kimi zamanda güvensizlik ve hayale dalıp bilinmezliğe teslimiyetin sembolü olmaktadır.
Türkiye’de periler, cinler ve inanılmaz varlıkların varlığına inanmak, insanın yaşadığı yaşamın gerçekçiliğini oluşturmak için önemli bir yere sahiptir. Halkımız büyük ölçüde doğaüstü, bilinmeze, sezgilere, hayallere ve nihayetinde aşka güvenmektedir. Bu nedenle, periler, cinler ve varoluşsal güçlerin sembolize ettiği mükemmel dünya üzerinde yok etmekten kaçınmak ve bunun önemine şahitlik etmek, Türk halkının tutkulu ve kutsal inançlarının önemli bir bileşenidir.
Sonuç olarak, Türk halkının inançlarında periler, cinler ve diğer mitolojik varlıklar hayatımızın her alanını etkileyen doğaüstü güçler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu varlıklar eşsiz, benzersiz ve perişanlaşıcı gücün ilham kaynağı olarak kabul edilmektedir. Halkımız bu varlıkların varlığına inanmaktadır ve bunun önemine güvenmektedir.